Bouw van mijn eerste cello (instrument 11)

Hieronder vindt u een verslag van de bouw van het elfde instrument van Van den Munckhof. Het betreft een cello naar het model van de beroemde Davidov cello van Stradivarius, die momenteel wordt bespeeld door Yo-yo-ma.

Vanaf begin 2018: Marcus is zich meer en meer aan het toeleggen op barokmuziek. Daarom heeft hij zijn Italiaanse cello laten ombouwen tot een baroksetting. Voor concerten met Cello8ctet Amsterdam en Trio d’Encore, die een “moderne” setup van het instrument vereisen, treedt hij nu ook met enige regelmaat op met de door mij gebouwde cello. Het is mooi om te horen hoe het instrument mengt en kleurt met de andere instrumenten van bijvoorbeeld het octet. Misschien nog beter dan de fraaie Hilaire Darche die ik tijdens de bouw vaak heb geraadpleegd. Doordat het instrument nu goed is los gespeeld en we recent nog wat optimalisaties aan toets en kam hebben doorgevoerd wordt dat alleen maar beter.

Januari 2017: Sinds de vorige opname is er nog een halshoek correctie doorgevoerd om een hogere kam mogelijk te maken. Daardoor heeft het instrument geschiktere toon gekregen voor concertoptredens. Een voorbeeld van zo’n concert optreden (in dit geval met Trio d’Encore voor Kunst in de Kamer) vind je op YouTube.

April 2015: Marcus heeft recent een opname gemaakt waarin hij Bach speelt op de nieuwe cello. Nu kun je dus een indruk krijgen hoe het instrument klinkt. Uiteraard is het nog niet volledig losgespeeld. Je kunt wel al horen dat het instrument een mooi egale klank heeft over alle snaren en gemakkelijk aanspreekt. Er moet nog een halshoek correctie worden uitgevoerd. Het instrument is in deze opname bespannen met stalen snaren.

Maart 2015: Er heeft een professionele fotoshoot van de cello plaatsgevonden. Het resultaat daarvan vind je onder Foto’s.

Er wordt nog gewerkt aan een video waarin Marcus de nieuwe cello zal bespelen.

We kunnen wel al verklappen: het valt niet tegen!

Oktober 2014: Marcus heeft de cello nu kunnen inspecteren. Samen hebben we overlegd hoe we het instrument zo optimaal mogelijk gaan proberen te laten klinken. Voorlopig speelt Marcus met darmsnaren om de klankkast te leren “zingen” en niet gelijk voor “powerplay” te gaan. Ondertussen ga ik zelf onderzoeken of we de hellingshoek van de hals nog een tikje kunnen vergroten zodat er nog iets meer druk op de klankkast komt te staan.

September 2014: Inmiddels is de cello klaar en heb ik er de eerste tonen op geproduceerd. Nu kan het optimaliseren van de klank gaan beginnen. Later zal mijn zoon Marcus er “echt” op gaan spelen. Stay tuned!

Juli/Augustus 2014: Ik heb besloten deze cello af te lakken volgens het eerder door mij ontwikkelde procedé. Dat is een lastige techniek voor het bereiken van een mooi egaal resultaat. Het is de zelfde techniek die ik tot nu toe heb toegepast bij mijn violen en altviolen (met uitzondering van een klein uitstapje naar airbrushen, wat uiteindelijk toch niet beviel). Hieronder zie je de voortgang van het lakproces, van meest recent naar voorafgaand.

Zo’n 15-20 lagen na de vorige fase ziet het er nu zó uit. Het wordt langzaamaan tijd voor wat afsluitende lagen zonder kleur. Daarna moet de lak goed uitharden om de druk van de kam te kunnen verdragen zonder beschadigingen.

Laagje voor laagje wordt het instrument op kleur gebracht. Eerst de gouden grond en vervolgens langzaam wat oranje/rood tinten inbrengen. Het is iedere keer weer een feest om het prachtige hout van met name de zijkant onder de lak tot leven te zien komen. Jammer genoeg is het effect tijdens het draaien van het instrument niet op een foto vast te leggen.

Hieronder een tussenfase na het slijpen van de lak met tripel (een soort schuurpoeder). Daardoor lijkt de lak wat matter. Hierboven weer een stapje verder: weer wat meer kleur en net voorzien van een nieuwe laag lak. Door de glans van de lak lijkt het instrument nog nat, maar het is wel al droog.

Juni 2014: De volgende fase is nu het lakken. Om eerdere lakrecepten verder te verbeteren worden er momenteel nieuwe versies van de recepten ontwikkeld en getest. Als eerste stap wordt het hout geïmpregneerd met een speciale receptuur die tot een opmerkelijke klankverbetering van het hout leidt. Vervolgens wordt gestart met een goudgele grondlak.